Anahtar : Ünlü harfler ve harekeler

Tü. harf Osmanlıca hareke Simgelediği ses Örnekler Notlardaki şekli*
a fetha Tü. a   konulmaz, olacaklar  
a fetha + elif Tü. a   ana, kaldım, yalan  
a fetha Ar./Fa. kısa a   ġazab, halk   
â fetha + elif Ar./Fa. uzun a    günâh, râhat, zamân  ā
â metli/uzatmalı elif  Ar./Fa. uzun a   Âdem, âdam, âdil, ârif  ā
e fetha Tü. e   beni, her kes, geldim  
e fetha Ar./Fa. kısa a  efzal, emlâk, şehvet  a
ė kesre + ye Tü. e —  Ar. i veya î ile yazılınca dėdi, ėderim, ėy, vėrecek  
ē fetha + elif Tü. e —  Ar. â ile yazılınca kēşki, Yahvē ā
ı kesre Tü. ı    ısınmak, ırlamak   
ı, ıy  kesre + ye Tü. ı    yakın, yıl, babasıyla  
ı  kesre  Ar. kısa i   akıbet, bâtıl, ızlâl i
kesre Tü. i   bir, sekiz  
i, iy kesre + ye Tü. i   iki, biŋ, kardeşiyle  
kesre Ar./Fa. kısa i   ism (isim), isti’lâ  
î kesre + ye Ar./Fa. uzun i bâkî, ebedî, nasîhat ī 
í fetha Tü. i — Ar. kısa a/e ile yazılınca çíynemek, gíymek, íy   
ỉ  zamme + vav Tü. i — Ar. û ile yazılınca ber, içn, kend, sevg, íy  
zamme + vav Tü. ı — Ar. û ile yazılınca altᵼn, karşᵼ, satᵼn aldı  
o zamme  Tü. o   son, konak  
o zamme + vav Tü. o   dost, olmak, toz, yok   
o zamme (+vav) İbr. o Hebron, Râʿot, Sâdom  
ö  zamme Tü. ö   göl, ömrümde  
ö  zamme + vav Tü. ö   gök, görmek, öŋümde  
ȯ fetha Tü. o, Ar. kısa a ya uzun â ile yazılınca ȯŋa, ȯnủ, ȯnlar   
u zamme  Tü. u   oğul, yavuz   
u zamme + vav Tü. u   durmak, tutardı   
u zamme Ar./Fa. kısa u   muhabbet, mukaddes u
ü zamme  Ar./Fa. kısa u (nadiren uzun u) düşman, nüzul, rüʾyâ u
ü zamme Tü. ü   küçük, yüzünde  
ü zamme + vav Tü. ü   gün, üç, yüksek    
û zamme + vav Ar./Fa. uzun u hurûc, Hârûn ū 
ű kesre + ye Tü. ü  —  Ar. î (iy) ile yazılınca güműş, sürű  ī 
kesre + ye Tü. u  —  Ar. î (iy) ile yazılınca bunủ, kuzủ ī
 

Ar. = Arapça 

Fa. = Farsça

İbr. = İbranice

Tü. = Türkçe

* Uluslararası Standart